LAPAROSKOPİK KASIK FITIĞI (İNGUİNAL HERNİ) AMELİYATLARI
Fıtık nedir ?
Fıtık karın içindeki bir organın karın duvarındaki zayıf bir noktadan dışarı doğru çıkmasıdır. Bu zayıf noktalar en çok kasıklar, göbek ve varsa ameliyat kesi yerleri olduğu için fıtıklar en çok bu bölgelerde oluşur.
Fıtığın belirtileri nelerdir ?
Kasığında fıtık oluşan hastaların en çok yakındığı şeyler kasıkta şişlik ve ağrıdır.
Fıtık tedavisi nasıl yapılır ?
Yeni doğan bebeklerdeki fıtıklar hariç hastalığın kesin tedavisi sadece ameliyat ile sağlanır. Bu ameliyatlarda karın duvarındaki zayıf nokta dikişle veya bu iş için özel üretilmiş yamalarla kapatılır. Klasik açık ameliyatlarda bu işlemi yapabilmek için tek taraflı fıtıklarda 8-10 cm’lik bir kesi yapılır. Fıtık çift taraflı ise kesi iki katına çıkar.
Neden kapalı ameliyat tercih edilmeli ?
1. Hasta daha az ağrı çeker, hastanede daha kısa süre yatar ve normal yaşantısına hızla döner.
Kapalı ameliyat sonrası hastanede geçen ilk günler :
Klasik açık ameliyatlar sonrası ilk günlerde hastaların ençok sıkıntı duyduğu şey ameliyat yerindeki ağrı ve kısıtlamalar nedeni ile yataktan çıkamamaktır. Laparoskopik ameliyatta ise hasta ameliyattan dört saat sonra beslenmeye başlanır, ağrısı az olduğu için kendisini çok daha iyi hisseder ve doktorca kısıtlama getirilmeyeceği için günlük hareketlerine başlar (oda içinde dolaşabilir, ziyaretçilerini koltuğunda oturarak karşılayabilir gibi).
Hastanede yatış süresi ve nekahat dönemi:
Klasik açık cerrahide hastalar ameliyat sonrası ciddi bir ağrı duyar, hastanın uzun bir süre ağrı kesici kullanması gerekir, hastanede daha uzun süreli yatmaları gerekir ve normal günlük yaşantılarına dönmeleri genellikle birkaç haftayı bulur. Laparoskopik ameliyatlarda ise hasta ertesi gün hastaneden taburcu edilir. Ameliyattan sonraki 7-10. günler arasında kontrole çağrılır. Çoğu hasta bu sürenin sonunda normal yaşantısına ve işine dönebilir.
2. Günlük yaşamla ilgili kısıtlamalar yoktur.
Laparoskopik ameliyatların önemli avantajlarından biri de hastaya herhangi bir kısıtlanma konmamasıdır. Klasik açık cerrahide ameliyat sonrası ilk günlerde daha da çok olmak üzere hastaya hareketlerini kontrol altına almasını sağlayacak bir takım kısıtlamalar getirilir. Ağır kaldırmama, çok merdiven çıkmama, yataktan dikkatli kalkma…gibi. Bu tür kısıtlamalardaki amaç fıtığın yeniden tekrarlaması gibi istenmeyen durumlardan kaçınabilmektir. Hastanın işi güç gerektiriyor ise (sporcu, işçi gibi) bu süre birkaç aya kadar uzatılır.
Laparoskopik ameliyattan sonra ise daha ilk günden başlanarak hasta istediği ve tolere edebildiği her şeyi yapabilir. İşine dönebilir, çocuğunu veya torununu kucaklayıp kaldırabilir, spor yapabilir, normal cinsel yaşantısına dönebilir gibi.
3. Estetik görünüm mükemmeldir.
Klasik açık ameliyatlardan sonra hastanın karnında fıtık tek taraflı ise 8-10 cm çift taraflı ise 16-20 cm’lik bir yara izi kalır. Laparoskopik ameliyat sonrası ise hastanın karnının görünümü fazla değişmez. Karnın görünümü açık ameliyatla karşılaştırıldığında mükemmeldir. Hastanın her iki tarafında da fıtık olması kesi yerlerini değiştirmez. Ameliyat yine üç küçük kesiden yapılır.
4. Yeniden fıtık oluşma riski çok azdır.
Klasik açık cerrahide kasık fıtıklarının tedavisi için birçok ameliyat yöntemi önerilmiştir. Önerilen bunca yönteme rağmen ameliyat olan hastaların bir kısmında fıtık yeniden oluşmaktadır. Tekrarlama oranı bazı çalışmalarda % 10 lara kadar ulaşmaktadır.
Kapalı fıtık ameliyatlarında ise tekrarlama riski çok azdır (% 0,3-0,4). Bunun temel nedeni kapalı ameliyatlarda sadece zayıf noktanın değil, ilerde fıtık oluşma olasılığı olan tüm zayıf noktaların ortadan kaldırılmasıdır.
5. Fıtığı tekrarlamış hastalarda daha iyi bir yöntemdir
Daha önce fıtık nedeni ile ameliyat olmuş hastalarda hastalık tekrarladığında tekrar klasik açık ameliyat yapıldığında ameliyat daha zor olur. Ayrıca bu bölgedeki yapılar daha önceki ameliyat sırasında kullanıldığı için çok sağlam bir tamir yapılamayabilir. Oysa kapalı ameliyat yapılır ise daha önce hiç çalışılmamış bir alanda çalışılacağı için ameliyat daha kolay olur. Ayrıca sağlam dokularla çalışılacağı için ameliyatın başarılı olma olasılığı açık ameliyatlara göre çok daha yüksek olur.
6. Çift taraflı fıtıklar için mükemmel bir yöntemdir.
Kapalı ameliyatlarda hastanın iki kasığında fıtık olsa bile ayrı kesiler yapılmaz. Yani iki taraflı bir fıtık üç küçük kesi ile tamir edilir. Bu hastaların ameliyat sonrası hem daha az ağrı duyması hem de kısa sürede normal yaşantısına dönmesi açısından çok önemlidir. Bu nedenle özellikle her iki kasığında da fıtık olan hastalarda kapalı ameliyatlar mükemmel çözüm sağlar.
7. Aynı kesiler kullanılarak her iki kasığa da bakılabilir. Ayrı kesi gerekmez.Bir kasığındaki fıtık nedeni ile klasik açık ameliyat olan hastaların bir kısmında bir süre sonra diğer kasıkta fıtık oluşur. Bunun ana nedeni ameliyat sırasında da var olup fark edilemiyen küçük bir fıtığın büyümesidir. Açık ameliyatlarda her bir kasık fıtığı için ayrı bir kesi kullanıldığından ameliyat sırasında sağlam görünen tarafa bakılamaz. Oysa kapalı ameliyatlarda tek taraf için yapılan kesi ile iki taraf için yapılan kesiler aynıdır. Her iki durumda da hastanın üç küçük kesisi vardır. Bu nedenle bir taraf için yapılan fıtık ameliyatı sırasında diğer tarafa da bakılabilir ve fark edilmeyen bir fıtık varsa aynı seansta tedavi edilebilir.
Kapalı ameliyat nasıl yapılır ?
Laparoskopik kasık fıtığı ameliyatlarında göbekten 1.5 cm'lik ve karnın alt bölümünden 0,5 cm’lik iki küçük kesi yapılır. Buralardan sokulan borucukların içinden kullanılan aletlerle fıtığın oluştuğu zayıf bölge görünerek ve bu bölge ile birlikte ilerde fıtık oluşabilecek olası tüm alan özel bir yama yardımı ile tamamen kapatılır. Laparoskopik fıtık ameliyatları kendi içinde çok hızlı bir gelişim göstermiştir. Başlangıçta kullanılan yamanın karın boşluğuna girilerek konulduğu TAPP yöntemi, bugün yerini batın boşluğuna girmeden karın duvarı arasından yapılan yönteme Total Ekstraperitoneal Yaklaşım(TEP)'a bırakmıştır.
Açık ameliyata geçiş?
Çok nadir olarak laparoskopik olarak başlanan ameliyatta açık ameliyata dönmek gerekebilir. Bu konudaki en önemli faktör cerrahın deneyimidir.
Hangi tür fıtıkların tedavisi laparoskopik olarak yapılabilir?
Bugün hemen her tür karın fıtığında tedavinin laparoskopik olarak yapılması mümkündür.
Kasık fıtıkları,
Göbek fıtıkları,
Ameliyat yeri fıtıkları ve diğer tip karın fıtıklarının bir çoğu bu şekilde tedavi edilebilir.
Kapalı ameliyatların riskleri nelerdir?
Kapalı ameliyatlarda da klasik açık ameliyatlara benzer şekilde kanama, bazı yapıların yaralanması ve enfeksiyon gibi değişik sorunlar oluşabilir. Kapalı ameliyat sonrası oluşan problemler açık ameliyatlara benzer veya daha azdır. Yani kasık fıtıklarının kapalı yolla tedavisi deneyimli ellerde güvenilir bir işlemdi
Maliyet
Laparoskopik ameliyatlar klasik açık ameliyatlarla karşılaştırıldığında daha pahalıya mal olmaktadır. Sadece ameliyatta kullanılan malzemeler ve hastane ücreti göz önünde tutulduğunda laparoskopik ameliyatlar açık ameliyatlardan daha pahalıdır. Ancak maliyet hesaplanır iken hastanın normal yaşantısına daha erken döneceği ve fıtığın tekrarlama riski daha az olduğu için ikinci bir ameliyat olasılığının daha az olduğu göz önünde tutulur ise kapalı ameliyatlar daha ucuz bile kabul edilebilir.